Με το άρθρο μου αυτό, επιχειρώ να θέσω μια διαφορετική
διάσταση στην ενδο επιχειρησιακή εκπαίδευση και κατάρτιση, η οποία κατά τη
γνώμη μου θέλω να πιστεύω ότι θα φωτίσει κάποια πτυχές της, όπως το γιατί
κάποια ενδοεπιχειρησιακά προγράμματα
αποτυγχάνουν ή επιτυγχάνουν σε σχέση με τη στοχοθεσία τους ή γιατί κάποια άλλα
αντιμετωπίζονται με αδιαφορία από τους συνεργάτες μιας επιχείρησης, ενώ κάποια
άλλα με περισσότερο ενδιαφέρον. Θέλω να πιστεύω ότι τόσο η εμπειρία μου μέσα
από τη φωτιά της πράξης (ως εισηγητής εξειδικευμένων σεμιναρίων, με διδακτική
εμπειρία άνω των 4.200 ωρών), όσο και η
θεωρία και τα σύγχρονα διαγνωστικά εργαλεία, θα φωτίσουν τις παραπάνω πτυχές.
Οι άνθρωποι σήμερα εργάζονται για διαφορετικούς λόγους. Στο
απλούστερο επίπεδο ύπαρξης εργάζονται για την επαφή και την επιβίωση. Σε
περισσότερο πλούσιες κοινωνίες όμως, η επαγγελματική δραστηριότητα, πέραν της
ανάγκης της επιβίωσης, ερμηνεύεται με βάση άλλες αιτίες όπως η κοινωνική θέση,
η ιδιοκτησία, η ικανοποίηση, η ισχύς κλπ.
Οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν με ένα παρόμοιο τρόπο την
ενδοεπιχειρησική εκπαίδευση, ανάλογο με εκείνο με τον οποίο αντιλαμβάνονται την
εργασία τους.
Κατ’ αυτό τον τρόπο, η συμμετοχή σε ένα ενδοεπιχειρησιακό
πρόγραμμα εκπαίδευσης, δεν είναι ανεξάρτητη από τον τρόπο που ένας εργαζόμενος
αντιλαμβάνεται την εργασία του, από το γιατί εργάζεται και από το πώς
αντιλαμβάνεται την εξέλιξη μέσα στο χώρο εργασία του.
Πέρα από αυτό, σημαντικό ρόλο επίσης διαδραματίζει ο
προσανατολισμός του εργαζόμενου ή οι στόχοι του. Ο προσανατολισμός και οι
στόχοι σαφώς μπορεί να μεταβάλλονται, επομένως και τα ενδιαφέροντα του καθώς
και ο τρόπος που αντιλαμβάνεται τη χρησιμότητα ενός εκπαιδευτικού προγράμματος.
Ακόμη, ένα πρόγραμμα ενδοεπιχειρησιακής εκπαίδευσης, θα
πρέπει να λαμβάνει υπόψη του το ρόλο της ομάδας για κάθε συμμετέχοντα και τον
παράγοντα αυτό-αντίληψη σε σχέση με την ομάδα.
Κατά την άποψή μου και ιδιαίτερα όσο αυξάνεται το budget της ενδοεπιχειρησιακής εκπαίδευσης,
δηλαδή όσο αυξάνεται η εκπαίδευση της ομάδας ως επένδυσης, είναι απαραίτητο
πριν την έναρξη οποιουδήποτε προγράμματος να εκτιμηθούν τα ενδιαφέροντα στην
εργασία των συμμετεχόντων στο πρόγραμμα , προκειμένου να εκτιμήσουμε
τον προσανατολισμό των συμμετεχόντων και τα κίνητρά τους, αν μου επιτραπεί να
χρησιμοποιήσω τον όρο κίνητρα με
ελαστικότητα, εφόσον με τον όρο κίνητρα συμπεριλαμβάνω έννοιες όπως αξίες,
προσανατολισμούς, νοοτροπίες, στόχους, ελπίδες, κ.α. σχετικά με ορισμένα
χαρακτηριστικά της εργασίας.
Οι στόχοι που θεωρεί σημαντικούς στην εργασία του ένας
εργαζόμενος, οι στόχοι που έχει εκπληρώσει, η ηλικία του, η επαγγελματική του
κατάσταση, κ.α. στοιχεία επηρεάζουν τα εργασιακά του ενδιαφέροντα και τη στάση
του απέναντι σε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα.
Επιπλέον, ένα άλλο χρήσιμο στοιχείο που πρέπει να
προσδιοριστεί είναι αυτό που καλούμαι κατάσταση τρόπου μάθησης, για κάθε
εργαζόμενο. Σκοπός της κατάστασης αυτής είναι να εκτιμήσει τη μέθοδο που
εφαρμόζει κάθε συμμετέχων προκειμένου να μάθει κι όχι την μαθησιακή του
ικανότητα. Μαθαίνουμε με διαφορετικό τρόπο κι όχι χρησιμοποιώντας την ίδια
μέθοδο κι αυτό είναι καθοριστικό σε ένα πρόγραμμα ενδοεπιχειρησιακής
εκπαίδευσης. Συμπερασματικά λοιπόν καταθέτω ότι όσο αυξάνεται ο προϋπολογισμός
της εκπαίδευσης, θα πρέπει να αυξάνεται και η έρευνα η οποία θα πρέπει να
προηγείται του σχεδιασμού οποιουδήποτε προγράμματος.
Κλείνοντας το άρθρο μου θα ήθελα να περιγράψω εντελώς
ενδεικτικά, αυτό που αποκαλώ ως διαφορετικούς προσανατολισμούς στην εργασίας
όπως: Άνεση, Διάρθρωση – Δομή, Σχέσεις,
Αναγνώριση, Δύναμη, Αυτονομία. Οι διαφορετικοί αυτοί προσανατολισμοί σαφώς
επηρεάζουν και τη στάση μας η τη συμμετοχή μας σε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα.
Ακόμη μπορούμε να διακρίνουμε τουλάχιστον τέσσερις
διαφορετικές καταστάσεις τρόπου μάθησης,
που επηρεάζουν σαφώς τον τρόπο που μαθαίνουμε. Άλλος μαθαίνει συσχετίζοντας,
άλλος ταξινομώντας, άλλος με την πράξη, άλλος θέτοντας ερωτήματα, άλλος
βασισμένος στην παρατήρηση, άλλος μέσα από ένα πιο στοχαστικό τρόπο, άλλος με
τον πειραματισμό, άλλος με την
εννοιολογικοποίηση, κ.λ.π. και κάποιος άλλος με ένα συνδυαστικό τρόπο.
Είναι σημαντικό να ξέρουμε πριν την εφαρμογή οποιοδήποτε
προγράμματος ενδο επιχειρησιακής εκπαίδευσης, τα ενδιαφέροντα των συμμετεχόντων
στην εργασία και τον τρόπο που αυτοί μαθαίνουν. Υπάρχουν αξιόλογα εργαλεία σήμερα
για τον προσδιορισμό και των δύο μεταβλητών (Διαγράμματα ενδιαφερόντων στην
εργασία, κ.α.).
Κατανοώντας τα κίνητρα
των συμμετεχόντων, το πως αντιλαμβάνονται το ρόλο τους στην ομάδα, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο μαθαίνουν, θα τους
διδάξουμε με τον τρόπο που εκείνοι ξέρουν να μαθαίνουν.
