Το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τον κλάδο δεν
προβάλλει ουσιαστικά εμπόδια όσον αφορά την είσοδο μιας νέας επιχείρησης.
Υπάρχουν βέβαια κάποιοι περιορισμοί όσον αφορά τις προϋποθέσεις εγκατάστασης
και λειτουργίας των πολυδύναμων κέντρων, αλλά το επάγγελμα θεωρείται γενικά
«ανοιχτό». Παρόλα αυτά, προκειμένου μια νέα επιχείρηση να εισέλθει στο
συγκεκριμένο κλάδο πρέπει να πραγματοποιήσει κάποιες βασικές επενδύσεις σε
μηχανολογικό εξοπλισμό, η αξία του οποίου ποικίλλει, ενώ απαραίτητη είναι και η
πρόσληψη εξειδικευμένου προσωπικού. Για μικρού μεγέθους κέντρα, τα οποία
προσφέρουν μόνο βασικές υπηρεσίες, οι σχετικές επενδύσεις είναι σαφώς
μικρότερες, αλλά εκτιμάται ότι ξεπερνούν το ποσό των €100.000. Όσον αφορά την
ανάπτυξη κάποιας μεγάλης αλυσίδας κέντρων αδυνατίσματος και αισθητικής, οι
επενδύσεις που απαιτούνται είναι πολύ υψηλότερες, ενώ παράλληλα απαιτείται και
η διάθεση κονδυλίων για διαφημιστική προβολή του σήματος και των κέντρων,
γεγονός που αυξάνει ακόμα περισσότερο το κόστος. Σημειώνεται ότι τελευταία έχει
μειωθεί ο αριθμός των μεγάλων αλυσίδων κέντρων αδυνατίσματος και αισθητικής και
στο κλάδο εισέρχονται κυρίως μικρού μεγέθους επιχειρήσεις.
Ως υποκατάστατες υπηρεσίες των κέντρων
αδυνατίσματος και αισθητικής θεωρούνται οι υπηρεσίες που προσφέρουν τα spa centers πολλά
από τα οποία λειτουργούν σε μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες. Σε αυτά προσφέρονται
κυρίως υπηρεσίες χαλάρωσης, ανανέωσης, φυσιοθεραπείας, θαλασσοθεραπείας και
μασάζ, αν και τα τελευταία χρόνια έχουν επεκτείνει τις δραστηριότητες τους και
προσφέρουν πλέον και κάποιες υπηρεσίες αδυνατίσματος και αισθητικής. Τα
γυμναστήρια και τα διατροφολογικά κέντρα προσφέρουν επίσης υπηρεσίες που
θεωρούνται υποκατάστατες των υπηρεσιών του εξεταζόμενου κλάδου. Σημειώνεται ότι
ορισμένα γυμναστήρια πέρα από τις υπηρεσίες αδυνατίσματος που προσφέρουν με την
ενεργητική γυμναστική, διαθέτουν και τμήματα αισθητικής.
Επιπλέον, υπηρεσίες αδυνατίσματος προσφέρουν και οι
επιχειρήσεις που ασχολούνται με τη διανομή γευμάτων διαίτης. Οι εταιρείες αυτές απευθύνονται σε
άτομα τα οποία επιθυμούν απώλεια βάρους, αλλά δεν διαθέτουν τον απαιτούμενο
χρόνο για ένα πρόγραμμα αδυνατίσματος σε κάποιο πολυδύναμο κέντρο. Δεδομένου
του περιορισμένου ελεύθερου χρόνου του σύγχρονου ανθρώπου, οι συγκεκριμένες
εταιρείες αποσπούν σημαντικό μερίδιο του καταναλωτικού κοινού που διαφορετικά
θα απευθυνόταν σε κέντρα αδυνατίσματος και αισθητικής για την απώλεια βάρους.
Τέλος,
όσον αφορά τις υπηρεσίες αισθητικής, τα κέντρα ιατρικής αισθητικής καθώς και οι
πλαστικοί χειρούργοι προσφέρουν υπηρεσίες που θεωρούνται υποκατάστατες των
υπηρεσιών αισθητικής που παρέχουν τα πολυδύναμα κέντρα. Ιδιαίτερα η ζήτηση για
τις υπηρεσίες που προσφέρουν τα κέντρα ιατρικής αισθητικής παρουσιάζει αύξηση
τα τελευταία χρόνια, καθώς τα αποτελέσματα που προσφέρουν θεωρούνται από το
καταναλωτικό κοινό, ως περισσότερο «χειροπιαστά».
Οι κυριότεροι προμηθευτές των κέντρων αδυνατίσματος
και αισθητικής είναι οι επιχειρήσεις που τα προμηθεύουν με τον απαραίτητο
μηχανολογικό εξοπλισμό, καθώς και οι επιχειρήσεις που εμπορεύονται τα
καλλυντικά που απαιτούνται για τις θεραπείες. Σύμφωνα με πηγές της αγοράς, ο
αριθμός των εταιρειών που είτε εισάγουν και εμπορεύονται, είτε απλά
εμπορεύονται τα εν λόγω προϊόντα είναι σχετικά μεγάλος. Η διαπραγματευτική τους
δύναμη επηρεάζεται σημαντικά από το μέγεθος και τη «δύναμη» του κέντρου
αδυνατίσματος, με αποτέλεσμα οι μεγάλες αλυσίδες να πετυχαίνουν ευνοϊκότερους
όρους συναλλαγής, σε σχέση με τα μικρά μεμονωμένα κέντρα. Επιπλέον σημειώνεται
ότι, τα μεγάλα πολυδύναμα κέντρα αγοράζουν κάποιες φορές το μηχανολογικό
εξοπλισμό που χρειάζονται απευθείας από εταιρείες του εξωτερικού.
Παράλληλα στους προμηθευτές του κλάδου
συμπεριλαμβάνεται και το εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό που απασχολείται
στα πολυδύναμα κέντρα, όπως είναι οι διαιτολόγοι και οι αισθητικοί. Το
μεγαλύτερο μέρος των συγκεκριμένων ειδικοτήτων προέρχεται από το Τμήμα
Διαιτολογίας και Διατροφής του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου, από τα ΤΕΙ Αισθητικής
και από διάφορες ιδιωτικές σχολές. Επισημαίνεται ότι ο βαθμός συνδικαλισμού στα
εν λόγω επαγγέλματα είναι περιορισμένος.
Δεδομένου ότι οι υπηρεσίες που προσφέρουν τα κέντρα
αδυνατίσματος και αισθητικής απευθύνονται σε τελικούς μεμονωμένους καταναλωτές,
η διαπραγματευτική δύναμη των τελευταίων θεωρείται περιορισμένη. Ιδιαίτερα οι
περιστασιακοί πελάτες, βαδίζουν συνήθως βάσει τιμοκαταλόγου. Παρόλα αυτά, η
καλή τους γνώση γύρω από την αγορά μπορεί να τους οδηγήσει στην επιλογή της πλέον
συμφέρουσας χρέωσης για τις δικές τους ανάγκες, δεδομένου ότι υπάρχει ένας
μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων που προσφέρει πανομοιότυπες υπηρεσίες. Μεγαλύτερη
δύναμη μπορεί να θεωρηθεί ότι έχουν οι τακτικοί πελάτες, οι οποίοι
επισκέπτονται το κέντρο σε συστηματική βάση και μπορούν να επιτύχουν
μεγαλύτερες εκπτώσεις και πρόσθετες παροχές. Σημειώνεται επιπλέον ότι, όπως και
στην περίπτωση της διαπραγματευτικής δύναμης των προμηθευτών, όσο μεγαλύτερο το
μέγεθος του κέντρου τόσο περισσότερο περιορίζεται η διαπραγματευτική δύναμη των
αγοραστών.
Όπως έχει ήδη αναφερθεί, στον κλάδο
δραστηριοποιείται ένας σχετικά μεγάλος αριθμός εταιρειών, με αποτέλεσμα ο
υφιστάμενος ανταγωνισμός να είναι υψηλός. Οι επιχειρήσεις, προσπαθώντας να
εδραιώσουν την παρουσία τους στην αγορά, καταφεύγουν στην παροχή εκπτώσεων,
δώρων και πρόσθετων προγραμμάτων στους πελάτες τους, ενώ προσφέρουν και τη
δυνατότητα αποπληρωμής των παρεχόμενων υπηρεσιών με άτοκες μηνιαίες δόσεις. Στα
πλαίσια αυτά οι επιχειρήσεις οδηγούνται στη διαφημιστική προβολή του σήματός
τους και τον υπηρεσιών που προσφέρουν, με τις μεγαλύτερες εταιρείες να δαπανούν
σημαντικά ποσά για αυτό το σκοπό.
Επιπλέον, ο ανταγωνισμός εντείνεται ακόμα
περισσότερο και εξαιτίας του γεγονότος ότι υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός
εταιρειών, οι οποίες προσφέρουν υπηρεσίες που θεωρούνται υποκατάστατες των
υπηρεσιών που προσφέρουν τα κέντρα αδυνατίσματος και αισθητικής, όπως είναι τα spa centers, τα γυμναστήρια, τα διατροφολογικά κέντρα, οι
επιχειρήσεις διανομής γευμάτων διαίτης, τα κέντρα ιατρικής αισθητικής κ.α.
Πηγή:
Περίληψη Κλαδικής Μελέτης ICAP